Can Çavuşoğlu’nun ilk kitabı olan Bağımlı’nın devam niteliğindeki Bağımsız’da, yazı dilinin akıcı olması, hikayenin ilgi çekici olması gibi unsurların dışında üzerinde durduğum şey kitapta verilen mesajlar ve içerik oldu. Bağımsız’da, ilgi çekici psikolojik çözümlemeler, beklenmedik / şaşırtıcı bağlantılar mevcut. Bilimsel araştırmalara ve belgelere yer verilmiş. Can Çavuşoğlu bu kitapta, ”bireysel bağımsızlığımızı” kimlik boyutunda irdeleyerek, bireyin doğumundan itibaren toplum tarafından kendisine yapıştırılan etiketler üzerinden yorumluyor.
Hazırlayan: Büşra Köse
İsimlerimiz, çocukluğumuzdan hatta doğumumuzdan itibaren bize tanımlanan, bizim diğerlerinden yani sürüden en kısa yolla ayırt edilmemizi sağlayan etiketlerimizden biridir. Soyadımız ise bizi kökenimize bağlayan unsurdur ve bir aidiyet duygusu yaratır. Sadece isim ve soyisimlerimizi düşündüğümüzde bile, dünyaya geldiğimiz o ilk andan itibaren etiketlenmeye başladığımızı fark edebiliyoruz. Kimliklerimizin renkleri ve isimlerimiz, cinsiyetlerimize göre değişiyor. Can Çavuşoğlu kitabında bu boyuttan bakıyor, bağımsızlık ve seçme hakkını ise; ”Bize yapıştırılan bir çok etiketi ortadan kaldırmak, tamamıyla bağımsız olmak için işte bu kadar eskiye, bir isme ve beraberinde gelen soy ağacımıza kadar geriye gidebilirdik. Çünkü birincisi, artık isteyerek kendi ismimizi değiştirme şansı vardı. İkincisi, farklı bir ülkede ve yaşamda kendi seçtiğimiz yeni isimleri alabilirdik. Bağımsızlık ve seçme hakkı diye buna derim ben.” cümleleriyle tanımlıyor. Ve soruyor: Geçmişimizin bir ağaya, paşaya dayanmasının ne önemi var? Eğer geleceğimiz belirsizse?
Can Çavuşoğlu satır aralarında, bizler dünyaya gelmeden önce içine düşeceğimiz bu sistemin çok önceden kurgulanmış olduğunu belirtiyor. Yüzyıllardır süregelen, oturmuş bir evrensel sistem… Sistemin kurgusunun içine düşmüş olarak açıyoruz gözlerimizi dünyaya ve eğer farklı bir yoldan gitmek istiyorsak, devreye hangi seçimleri ne zaman ve nasıl yapacağımız giriyor.
Seçimler, hayatımızın her aşamasında, her anında var olan durumlardır aslında. Yaşamımız seçimlerimizle belirlenir, seçimlerimizle ilerler. Peki bizler, hayatımızın seçimlerimizden ibaret olduğunu ve bir şeyleri değiştirmek istiyorsak gerekli olan şeyin sadece yeni ve farklı bir seçim yapmak olduğunun farkında mıyız? Daha da önemlisi, kendi yaşamlarımızla ilgili böyle bir ”hakkımızın” olduğunu biliyor muyuz? Gerçek kimliğimiz, temelde ne ve kim olduğumuz, doğduğumuz andan itibaren üzerimize biçilen kalıplar ve yapıştırılan etiketlerle, tasarlanmış bu sistem tarafından hangi derecede sabote ediliyor? Seçim şansımızın olduğu bize ne ile ve nasıl unutturuluyor? Elbette bir balığın, seçme şansını kullanarak bir ağaca tırmanmasından bahsetmiyorum, daha gerçekçi olarak bakıyorum konuya. Diyorum ki seçimlerimizi doğru yönde ve doğru zamanda yaparsak eğer; kendimizi çirkin ördek yavrusu zannederken içinde yaşadığımız ördek sürüsünden uzaklaştığımızda ne kadar da güzel bir kuğuya dönüştüğümüzü fark edebiliriz. Önemli olan o seçimi yapmaya cesaret edip o sürüden uzaklaşabilmek için o ilk adımı atabilmektir. Hem belki de masallarda bize anlatıldığı gibi sürüden ayrılanı illa ki bir kurt kapmıyordur?
Tekrar kitaba dönersek eğer, Can Çavuşoğlu bu kitabında cinsel kimliğimizi, sosyal kimliğimizi, ekonomik kimliğimizi, öğrencilik ve ardından iş yaşamımızla ilgili olan kısımdaki kimliklerimizi sistemsel açıdan sorguluyor ve yorumluyor. Bağımsız’ı bu makalemde her ne kadar iletmeye çalıştığı mesajları açısından ele aldıysam bile, kitabın konusu ve anlatımının başarısından bahsetmeden geçemiyorum. İlk kitapta olduğu gibi bu kitabında da yazar oldukça başarılı bir kurgu, hikaye ve anlatıma ulaşmış. Bağımsız ile birlikte sizlere keyifli okumalar diliyorum efendim. Sevgilerimle.
4. SAYI
